نگاه هوشیارانه از دید مشاوره بازاریابی همیشه مورد توجه مخاطبین و علاقه مندان بازاریابی است.
از جمله ویژگیهای دنیایی که هم اکنون در آن هستیم ، می توان به سرعت رو به افزایش دانش بشری در زمینه های مختلف اشاره کرد. این ویژگیها شامل: تغییرات وسیع اجتماعی ، تغییرات و دگرگونی های اقتصادی ، پیشرفتها و گسترش صنایع مختلف ، تغییرات و تحولات سیاسی کشورها ، گسترش سریع فن آوری است. با توجه شرایط و تغییراتی که در جنبه های مختلف دنیای کنونی به تصویر کشیده شد به راحتی می توان درک کرد که رقابت کردن در عرصه های اقتصادی چقدر پیچیده و دشوار شده است. لازم است در چنین شرایطی ، نسبت به تمامی تغییراتی که در بالا به آنها اشاره شده آگاهی و شناخت کسب شود و در زمینه تجارت و بازاریابی باید به تحولاتی که در عرصه تکنولوژی ، بازار و رفتار مصرف کنندگان ایجاد شده است توجه داشت. توجه به این دسته از دانشها و تغییرات و تحولات در عرصه تجارت و کسب و کار را رقابت هوشیارانه می نامند. برای داشتن رقابتی هوشیارانه لازم است اطلاعات و دانش کافی در خصوص عوامل و عناصر زیر کسب شود:
۱)محیط تجاری
۲)فضای سیاسی
۳)شرایط اجتماعی
۴)ویژگیهای مشتریان و تغییراتی که در سلایق و نیازهای آنها ایجاد شده است
۴)شناسایی تولید کنندگان و عرضه کنندگان محصول یا خدمات
۵)تغییرات و روند صنایع
۶)رفتارهای رقیبان
۷) رفتارهای مشتریان
از منظر مشاوره بازاریابی ، کسب اطلاعات درباره موضوعات و موارد فوق می تواند در پیش بینی آینده بازار و برنامه ریزی برای تغییرات آتی بسیار مفید و کمک کننده باشد. کسب اطلاعات در این موارد و به کار بستن آنها هنری است که موجب جذب و تبادل اطلاعات در درون سازمان و بیرون از سازمان می شود و زمینه ساز رقابت هوشیارانه را فراهم می کند. در رقابت هوشیارانه ، دانش کافی درباره تغییرات درون و بیرون سازمان موجب مقابله کارآمد با تهدیدها و همچنین استفاده از فرصتهای بالقوه می باشد.
صاحب نظران معتقدند ، برای اینکه سازمانی بتواند به حیات خود ادامه دهد ، باید بتواند سیستمی را ایجاد کند که در آن به تولید و پرورش دانش و اطلاعات بپردازند تا بتوانند به اهداف برنامه ریزی شده خود برسند. بنابراین می توان این دانش ها و اطلاعات را به دو دسته تقسیم بندی کرد:
یک) اطلاعات و دانشی که از طریق مستندات و مدارک حاصل از پژوهشهای قبلی به دست آمده اند.
دو) اطلاعاتی که بعد از تجزیه و تحلیل و قضاوتهایی که برای حل مسائل به کار برده شده است به دست آمده اند.
از اطلاعات دسته دوم می توان برای حل کردن مسائل و مشکلات پیچیده و سخت استفاده کرد. در تقسیم بندی دیگری ، رقابت هوشیارانه را به سه دسته تقسیم کرده اند:
یک) بازار
در این دسته ، اطلاعاتی مانند وضعیت کنونی بازار از جمله نیازها و تقاضاهای مشتریان و همچنین تغییرات آنها در آینده قرار می گیرند. با داشتن این اطلاعات می توان تحولات مهمی در زمینه بازار و رقابت با همکاران و رقیبان ایجاد کرد.
دو) رقیبان
کسب اطلاعات و دانش کافی در زمینه رقیبان ، موفق ترین و قوی ترین آنها ، روند اقدامات و نحوه عملکرد آنها ، بررسی مداوم رفتارها و واکنشهای آنها و غیره را شامل می شود و همیشه مورد استفاده مشاوران بازاریابی می باشد.
سه) فن آوری
دسته سوم از این اطلاعات را به فن آوری اختصاص داده اند. برای داشتن یک رقابت هوشیارانه لازم است حتماً درباره فن آوریهای جدید آگاهی و دانش داشته باشید. همچنین ، درباره سودمندیهای فن آوریهای جدید و تغییراتی که ممکن است در آینده ایجاد شود اطلاعات داشته باشید.